Скачать с ютуб Ζήρος Σητείας (10-7-2021) в хорошем качестве

Ζήρος Σητείας (10-7-2021)

Ζίρος ή Ζήρος είναι χωριό του δήμου Σητείας, στην ανατολική Κρήτη. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011, έχει 393 κατοίκους. Με το πρόγραμμα Καποδίστριας ήταν έδρα του δήμου Λεύκης. Το δημοτικό διαμέρισμα Ζίρου περιλαμβάνει επίσης τους οικισμούς Αγία Ειρήνη, Αγριλιά, Καλό Χωριό, Λαμνώνι, Ξερόκαμπο και Χαμαίτουλο.Η Ζίρος είναι κτισμένη σε υψόμετρο 590, στους νότιους πρόποδες του υψώματος «Εγκρεμνός» (785 μ.), στο βορειοδυτικό άκρο του οροπέδιου των Αρμενοχαντράδων ή οροπέδιο της Ζίρου. Στο εύφορο οροπέδιο καλλιεργούνται ελιές και αμπέλια. Παλαιότερα, στη θέση της σημερινής κεντρικής πλατείας υπήρχε μικρή λίμνη. Στην περιοχή γύρω από το χωριό παρατηρούνται ασβεστολιθικά πετρώματα με καρστικές γεωμορφές όπως σπηλαιοβάραθρα και καταβόθρες. Τα πιο γνωστά σπήλαια της περιοχής είναι το σπήλαιο της Αγριλιάς, της Λυγιάς και το σπήλαιο του Βοεβόδα στον Λαγκαδά. Απέχει 31 χιλιόμετρα από τη Σητεία, ενώ σε μικρή απόσταση προς τα δυτικά βρίσκεται ο οικισμός Χαντράς.Η περιοχή της Ζίρου διαθέτει πλούσιο αρχαιολογικό απόθεμα, αλλά δεν έχει πραγματοποιηθεί συστηματική ανασκαφή. Κοντά χωριό Χαμαίτουλο, στη θέση Βρύση, έχει βρεθεί μεγάλος μινωικός οικισμός με κυκλώπεια τοιχοδομία και στη θέση Λιμνία ή Παραλάκη Μάντρα μεταξύ Χαμαίτουλου και Ζίρου έχει βρεθεί έτερος μινωικός οικισμός. Στις θέσεις Άγιος Ιωάννης και Κατεργάρη πηγάδι έχουν εντοπιστεί αρχαϊκά χωριά, στη θέση Σταλός αρχαίος οικισμός και λίγο ανατολικότερα πρωτογεωμετρικός οικισμός. Κυκλικοί και θολωτοί τάφοι βρέθηκαν στις θέσεις Κάτω Σταλό και Κατσουλιανό, στη θέση Πυργάλες υπάρχουν ερείπια μινωικής έπαυλης, στη θέση Φουκάς μινωικός οικισμός, στη θέση Πεντάλιτρο μινωική ακρόπολη και στη θέση Ανεμομύλια υστερομινωικό κτίριο. Στη θέση Πλακόσπηλιος βρέθηκε ρωμαϊκός οικισμός και τάφος. Η παλαιότερη γραπτή μνεία του οικισμού γίνεται από τον Φραντσέσκο Μπαρότσι το 1577, ο οποίος την αναφέρει ως Siro στην επαρχία Σητείας. Το 1581 αναφέρεται σε συμβόλαιο ότι ήταν μητρικό φέουδο του Ανδρέα Κορνάρου. Στην ενετική απογραφή του 1583 του Πέτρου Καστροφύλακα, αναφέρεται ως Ziro με 448 κατοίκους και ο Φραντσέσκο Μπαζιλικάτα το 1630 ως Sciro. Στην τουρκική απογραφή του 1671 αναφέρεται ως Ziro με 84 χαράτσια. Κατά τη διάρκεια της επανάστασης του 1821, οι Τούρκοι, ύστερα από διαταγή του αυτόκλητου διοικητή Σητείας Ιμπραχίμ Αφεντάκη, συγκέντρωσαν τους χριστιανούς κατοίκους τω γύρω χωριών με πρόφαση την ανάγνωση ενός φιρμανιού, με τελικό στόχο να τους σφάξουν, όπως και έγινε. Όμως, δεν σκότωσαν τους κατοίκους της Ζίρου, λέγοντας ότι τους χρειάζονταν για να καλλιεργούν τα κτήματα. Στην αιγυπτιακή απογραφή του 1834 αναφέρεται ότι είχε 30 τουρκικές και 30 χριστιανικές οικογένιες. Στην απογραφή του 1881 αναφέρεται ως Ζήρος με 433 χριστιανούς και 186 μουσουλμάνους κατοίκους και υπαγόταν στο δήμο Χαντρά. Στην απογραφή του 1900 αναφέρεται ως Ζύρος, στην απογραφή του 1928 ως Ζήρος και στην απογραφή του 1940 ως Ζίρος. Στη Ζίρο γεννήθηκε ο κληρικός, θεολόγος και νεομάρτυρας της Μικρασιατικής Καταστροφής Ιάκωβος Αρχατζικάκης.Στο χωριό βρίσκονται οι εκκλησίες του αγίου Νικολάου, του αγίου Γεωργίου και της αγίας Παρασκευής. Ο ναός της αγίας Παρασκευής είναι αγιογραφημένος και οι τοιχογραφίες του χρονολογούνται από το 1523, χρονολογία η οποία είναι χαραγμένη στο υπέρθυρο της ανατολικής πόρτας. Στο κεντρικό τμήμα του χωριού σώζεται κατοικία με ενετική αρχιτεκτονική, με κυβική μορφολογία και είναι διώροφη. Στο ναό του αγίου Νικολάου υπάρχουν χαράγματα του 1507 και του 1515 (πηγή πληροφοριών https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%96%...) - Ημερομηνία λήψης του υλικού 10-7-2021 ------------------ Ziros or Ziros is a village in the municipality of Sitia, in eastern Crete. According to the 2011 census, it has 393 inhabitants. With the Kapodistrias program, it was the seat of the municipality of Lefki. The municipal district of Ziros also includes the settlements of Agia Irini, Agrilia, Kalo Chorio, Lamnoni, Xerokampos and Hamaitoulos. Ziros is built at an altitude of 590, at the southern foot of the hill "Egremnos" (785 m.) Armenochantrada or plateau of Ziros. Olives and vines are grown on the fertile plateau. In the past, there was a small lake on the site of today's central square. In the area around the village there are limestone rocks with karst geomorphs such as cave precipices and sinkholes. The most famous caves of the area are the cave of Agrilia, Lygia and the cave of Voevodas in Langadas.It is 31 km from Sitia, while a short distance to the west is the settlement of Chandras. The area of ​​Ziros has a rich archaeological reserve, but no systematic excavation has been carried out. Near the village of Hamaitoulo, in the place Vrysi, a large Minoan settlement with cyclopean masonry has been found and in the place Limnia or Paralaki Mantra between Hamaitoulo and Ziros another Minoan settlement has been found. - Date of receipt of the material 10-7-2021