Скачать с ютуб Chnum i Hapi - opiekun wylewów Nilu i bóg dorocznych wylewów Nilu в хорошем качестве

Chnum i Hapi - opiekun wylewów Nilu i bóg dorocznych wylewów Nilu

Chnum – w mitologii egipskiej jeden z bogów Górnego Egiptu. Czczony już w czasach Starego Państwa jako lokalne bóstwo wyspy Elefantyny, następnie jego kult rozpowszechnił się na cały Górny Egipt i Nubię. Jego żoną była bogini Satis, a córką Anuket (tzw. triada elefantyjska)[potrzebny przypis]. W Esnie czczono go wraz z dwiema boginiami uznawanymi za jego żony: Menhit i Nebtuu oraz jego dziećmi: Neit i Heka[3]. Z kolei w ośrodku kultu w Antinoe czczony był razem z Heket, która była tam uważana za jego małżonkę. Od V dynastii (zgodnie z teorią heliopolitańską) łączony był ze Słońcem (Ra), występując pod imieniem Chnum-Re. Stwórca ludzi, miał na kole garncarskim ulepić człowieka wraz z jego ka i inne stworzenia. Uważany był także za dawcę wody i opiekuna wylewów Nilu. Był patronem garncarzy i bogiem zachodzącego słońca. W sztuce staroegipskiej wyobrażano go przy kole garncarskim[6], sceny takie pojawiły się za czasów XVIII dynastii, chociaż wzmianki o tej jego roli sięgają Tekstów Piramid[potrzebny przypis]. Wyobrażany był też jako długorogi baran lub mężczyzna z głową barana. Olbrzymią świątynię Chnuma wzniesiono na wyspie Elefantynie w czasach Nowego Państwa, a kolejną w tej samej epoce w Esnie. Świątynię Chnuma zbudowała faraon Hatszepsut w Kumma w Nubii. Ponadto na Elefantynie odkryto cmentarzysko świętych zwierząt Chnuma – baranów. Hapi – w religii starożytnego Egiptu bóstwo dorocznych wylewów Nilu, nanoszących na brzegi rzeki żyzny muł, pozwalający Egipcjanom na uprawę roślin. Jego imię oznacza Biegnący, co prawdopodobnie odnosi się do nurtu Nilu. Miał wiele tytułów, m.in. Pan Ryb i Ptactwa Wodnego oraz Pan Rzeki Niosącej Życie. Przedstawiany zazwyczaj jako mężczyzna z dużym brzuchem, ubrany w przepaskę na biodrach, z długimi włosami i zwisającym, kobiecym biustem. Coroczne wylewy Nilu bywały nazywane Przybyciem Hapi. Ponieważ tworzyły żyzny grunt na obszarach, które bez tego byłyby jałowe, Hapi, jako ich patron, symbolizował żyzną ziemię. Dlatego, chociaż był rodzaju męskiego, malowano go z dużym brzuchem przedstawiającym płodność Nilu. Zwykle miał też niebieską lub zieloną skórę, przypominającą Nu (męski aspekt Nun) i przedstawiającą wodę. Wskutek płodnej natury był czasem uważany za "ojca bogów" oraz opiekuńczego ojca, pomagającego utrzymać równowagę kosmosu. Możliwe, że imię Hapi (lub jego odmiana), było wcześniej nazwą samego Nilu, jako że mówiono (błędnie) iż Nil zaczyna się pomiędzy Mu-Hapi i Kher-Hapi, na południowym skraju Egiptu. Jednak Hapi nie był bóstwem samego Nilu, a tylko dorocznych jego wylewów. Był również uważany za "przyjaciela Geba", egipskiego bóstwa ziemi, oraz "pana Nepri", bóstwa zbóż.