Скачать с ютуб Panteizm ve vahdetivücut arasında fark var mıdır? | Prof. Dr. İbrahim Maraş в хорошем качестве

Panteizm ve vahdetivücut arasında fark var mıdır? | Prof. Dr. İbrahim Maraş

WEB SİTE: http://www.dinicevaplar.com/ İNSTAGRAM:   / dinicevaplarcom   FACEBOOK:   / dinicevaplarcom   TWİTTER:   / dinicevaplarcom   Panteizm ve Vahdetivücut arasında fark var mıdır? Panteizm ve vahdetivücut elbette asla aynı şeyler değildir. Günümüzde maalesef birbirine karıştırılıyor. Panteizm Tanrıʼnın alemden ibaret görülmesi ya da alemin Tanrıʼdan ibaret görülmesi şeklinde iki türlü algılanabiliyor. Birisi biraz yarı materyalizme, tabiatçılığa doğru meylederken diğerinde ise sadece Tanrıʼnın egemenliğini Tanrıʼdan başka hiçbir şey olmadığını söylüyor. Platonist bir görüş ama Tanrıʼdan başka hiçbir şey olmadığı iddiasına dayanıyor. Halbuki gerçek manada bizdeki vahdeti vücud anlayışı ya da İslam filozoflarında var olan sudurcu yaratma teorisi ki ikisi birbirine çok yakındır, bunda ise tenzih edilmiş aşkın bir Tanrı algısı vardır ve evren de bu Tanrıʼnın tecellisinden ibarettir, bir gerçekliği vardır. Burası çok önemli. Evren Tanrıʼnın isim ve sıfatlığının bir tecellisidir. Dolayısıyla burada filozoflar, Muhyiddin İbn Arabi gibi vahdeti vücutçular ikisi birbirine karışmasın diye yeni kavramlar da geliştirmişlerdir. Mesela bunlardan bir tanesi teşkik kavramıdır. Varlık kavramı teşkiki - çok anlamlı bir kavramdır. Yani evren vardır ve Tanrı vardır kavramları ayna manaya gelmezler. Tanrı kendiliğinden vardır, mutlak anlamda vardır; evren ise Tanrı sebebiyle, Tanrıʼnın yaratması sebebiyle vardır. Dolayısıyla vahdet-i vücudcular varlık kelimesini teşkiki bir kavram olarak ortaya çıkarırlar. İkisinin arasını ciddi anlamda ayrıştırırlar. Yine ekstradan bir bilgi daha aktarmam gerekiyor ki filozoflar ve vahdet-i vücudcular Tanrı ve evren arasındaki mahiyet sorununa da değinirler. Şöyle derler Tanrıʼda varlık ve mahiyet diye bir ayrım söz konusu değildir, evrende ise varlık ve mahiyet ayrımı vardır. Bu da ne demektir? Evrenin bir gerçekliği söz konusu olsa bile varlığı sadece ondan gelir ama ondan gelirken Tanrıʼda varlık ve mahiyet ayrımı olmadığı için bizi Tanrı bize varlığından mı verdi, mahiyetinden mi verdi? tartışmasına girdirmez. Eğer bir vahdet-i vücud ve panteizm benzerliği söz konusuysa bunu vahdet-i vücud için değil bilakis klasik dönem kelam anlayışı için söyleyebilirsiniz. Neden? Bizim bazı kelamcılarımız maalesef Tanrı için de evren için de varlık - mahiyet ayrılığından söz etmişlerdir. Bu yanlıştır. Neden? Eğer Tanrı için de evren için de varlık - mahiyet ayrımından söz ederseniz, evrenin varlığının Tanrıʼnın mahiyetinden değil de varlığından geldiğini kabul ederseniz bu kez aynen Panteistlerdeki gibi içlem - kaplam meselesi ortaya çıkar. Dolayısıyla vahdet-i vücudcular ve İslam filozofları için Panteizm asla vahdet-i vücud anlamına gelmez. Nitekim yüz yılımızın sonunda Osmanlıʼnın bir ıstılah çalışması vardır. Bu ıstılah çalışmaları çok güzel çalışmalardır. Burada Ziya Gökalpʼler var, Yusuf Akçuraʼlar var, o dönemin batıcıları, İslamcıları veya Türkçüleri diye bilinen herkes var. Rıza Tevfikʼler dahil hepsi var. Orada bir kavram geliştiriyorlar. Vahdet-i vücudun adı vahdet-i vücud olarak kalıyor ama Panteizmin Türkçedeki karşılığı vücudiye - varlıkçılık diye geçiyor. Doğrusu da budur gerçekten. Fakat günümüzde maalesef bazıları bunu yanlış anladığı için Panteizm eşittir vahdet-i vücud gibi görme alışkanlığı elde ediyorlar, bu doğru değildir.