Скачать с ютуб ქოზიფა в хорошем качестве

ქოზიფა

ქარელის რაიონში მდებარე ძამას ხეობა საოცარია ბუნებით, ჰაერით, მიწით, სილამაზით და რაც მთავარია სიწმინდეებით. 40ზე მეტი მოქმედი მონასტერია მთელ ხეობაში. კიდევ იმრავლებსო, ამბობენ ბერები. საოცარია. ამ ერთ პატარა მხარეში,თითქოს ყოველი გოჯი მიწა ეკლესიის საძირკვლად არის გაჭრილი. ხეობის ბოლოს ქოზიფის მონასტერია- უძველესი ტაძარი, რომელიც სულ ცოტა ხნის წინ მიწასთან იყო გასწორებული, მისი ადგილსამყოფელი კი არავინ იცოდა. ჩვენი წინაპრები კი მთელ ამ ხეობას თურმე ბერთუბანს ანუ ბერების სამყოფელს უწოდებდნენ. ქოზიფას სამონასტრო კომპლექსი დაარსებულია VII-IX სს-ში, სახელწოდება იერუსალიმის მახლობლად მდებარე წმ. გიორგი ქოზიფელის მონასტრიდანაა გადმოღებული. კომპლექსი 5 ეკლესიას მოიცავს და მონასტრული ცხოვრება VI-VII ს-დან იღებს სათავეს. ეკლესიები აგებულია სხვადასხვა დროს, მაგრამ ერმანეთზე მჭიდროდაა მიდგმული და ერთიან კომპლექსს ქმნის. ტაძართა შორის ყველაზე დიდი ღვთისმშობლის ტაძრად მიყვანების სახელობის ეკლესიაა. ამის გარდა აქ არის წმ. შიო მღვიმელის, მართალი ლაზარესი, ყოველთა ქართველთა წმიდათა და წმ. გიორგის ეკლესიები. მართალი ლაზარეს მკვდრეთით აღდგინების ტაძრის ქვეშ, მიწის სიღრმეში არის საძვალე, სადაც მრავალი წმიდა ნაწილია დასვენებული. „მისმა ხელოვნებამ და ხუროთმოძღვრებამ, არა მგონია, რომ კაცი არ გააკვირვოს, არა მგონია, რომ მისი შესადარი ძვირფასი ხელოვნებისა სადმე მთლად საქართველოში მოიძებნებოდეს" - წერდა ცნობილი ქართველი საზოგადო მოღვაწე იასონ ციიცშვილი 1897 წელს ქოზიფას მონასტერზე, რომელიც ქარელში, ძამას ხეობაში შუა ტყეში აუგიათ. ქოზიფა ისტორიულ წყაროებში გუგომის კომპლექსად იხსენიება. ვახუშტი ბატონიშვილი ქოზიფასთან დაკავშირებით ამბობს, რომ ეს არის დიდებული სამონასტრო კომპლექსი შესანიშნავი ფრესკებით. ქოზიფის მონასტრის შესახებ მხოლოდ მისი არსებობა იცოდნენ, მაგრამ სად მდებარეობდა - არავინ. ქოზიფის მონასტრის აღმოჩენა მამა შიოს სახელს უკავშირდება, რომელიც მოგვიანებით ურბნისის მონასტრის წინამძღოლიც იყო. სოფელ ტყემლოვანაში, რომელიც ახლა ბერთუბნად იწოდება, ერთი ოსი ეროვნების კაცისგან შეუტყვიათ მიახლოებით ის ადგილი, სადაც ნატაძრალი შეიძლება ყოფილიყო. გზა არ არსებობდა და ბერები ფეხით გაჰყოლიან გზას იმ მხარეს, სადაც მაღალი ხეები ჩანდნენ. ერთი დიდი სოჭის ხე ტაძრის მახლობლად ახლაც დგას. იმით მიუგნიათ ნატაძრალისთვის. ეკლესიის ტერიტორიაზე და ნატაძრალ ადგილას ხალხი ხეს არ ჭრიდა, რადგან გადმოცემის მიხედვით, ამ ქმედების ჩამდენი ღვთისგან ისჯება. ეს არის სამონასტრო კომპლექსი, რომელშიც ხუთი ეკლესია შედის. დრო- ჟამისგან და უპატრონობით მიწასთან გასწორებული ტაძარი ახლა ზუსტად ისეა აღდგენილი, როგორც საუკუნეების წინ იყო. დიმიტრი მეღვინეთუხუცესიშვილის, იასონ ციციშვილისა და სერგი მაკალათიას აღწერის მიხედვით, სამონასტრო კომპლექსს გარს დიდი გალავანი ერტყა, შიგნით კი ბერების სადგომები და პატარ-პატარა სენაკები გახლდათ. მათივე ცნობით, გალავანის შიგნით შეიმჩნეოდა წყლის გამოსავალი მილები. აქვე ყოფილა ჩაფლული ღვინის დიდი ქვევრებიც. XVIII საუკუნის ცნობილი ქართველი ისტორიკოსი ვახუშტი ბაგრატიონი ძამის ხეობის გეოგრაფიულ აღწერილობაში მოიხსენიებს: „გუჯარეთის ქვევით არის მონასტერი ქოზიფა, უგუმბათო, კეთილ-ნაშენი, მთასა შინა და აქ უქმი’’. მეცნიერების აღწერის თანახმად, ყოველივე ეს მეტყველებს იმაზე, რომ საუკუნეთა მიღმა აქ ბერმონაზვნური ცხოვრება ყვაოდა. სავარაუდოდ მშენებლობა XV-XVI საუკუნეებში დასრულდა. ცნობილია, რომ აქ მამათა ცხოვრება XVII საუკუნემდე მიმდინარეობდა. სამწუხაროდ მტრების შემოსევამ თავისი ქნა და მონასტერმა არსებობა ამ პერიოდში შეწყვიტა. ქოზიფას სამონასტრო კომპლექსის მთავარ ნაგებობას წარმოადგენს XIII საუკუნით დათარიღებული ღვთისმშობლის სახელობისა ეკლესია.ნაგებობის პროპორციები მსუბუქი და აზიდულია. ტაძრის შიდა სივრცე ვიწრო და მაღალია. ფასადებიდან მხოლოდ აღმოსავლეთ ფასადის პერანგი და მორთულობაა გადარჩენილი. ეკლესია მთლიანად შელესილი და მოხატული ყოფილა. მოხატულობა XIII საუკუნეს განეკუთვნება. გადარჩენილია მისი ცალკეული ფრაგმენტები. საკურთხევლის კონქში წარმოდგენილია ვედრება; მეორე რეგისტრში მთელი ტანით გამოსახულია მოციქულები, ხოლო ქვემოთ – ეკლესიის მამები. გრაგნილებზე, რომლებიც მათ უპყრიათ ხელთ, გაირჩევა ასომთავრული წარწერები. სარკმლის წირთხლებზე ორი წმინდანია, თაღში – ჯვარი მედალიონში. მხატვრობა დასრულებულია ორნამენტის ზოლით. დარბაზში, სამხრეთ კედლის აღმოსავლეთ მონაკვეთზე, თაღს ზემოთ მოცემულია ღვთისმშობლის ტაძრად მიყვანება; მხატვრობის ძლიერ დაზიანებული ფრაგმენტები შემონახულია დასავლეთ კედელზეც. გაირჩევა მხოლოდ ცალკეულ გამოსახულებათა სილუეტები: ზემოთ – ხარება, მესამე რეგისტრის სამხრეთ მონაკვეთზე - სული წმინდისმოფენა. მოხატულობის კოლორიტი ნათელია – ჭარბობს ცისფერი, ღია მწვანე, თეთრი, ოქრა, მოწითალო-აგურისფერი. მოქნილი ხაზი, გამომსახველი სახეები, ფერადოვანი ზედაპირის მსუბუქი ხაზოვანი დამუშავება შესრულების მაღალ პროფესიულ დონეზე მეტყველებს.